Mao’dan sonra birinci: Şi, üçüncü defa ÇKP Genel Sekreteri seçildi

Devlet Lideri Şi Cinping, 2012 ve 2017’nin seçildiği misyona yine gelirken, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurucusu Mao Zıdong’dan bu yana parti liderliğini iki devirden fazla sürdüren birinci başkan oldu.

Merkez Komite, birinci toplantısında kendi içinde 25 kişilik Siyasi Ofis’i, 10 kişilik Merkezi Askeri Kurulu, 7 kişilik Daimi Komite’yi ve Genel Sekreteri belirledi.

Toplantının akabinde Genel Sekreter Şi ve yeni seçilen Daimi Komite’nin öbür üyeleri Li Çiang, Vang Huning, Cao Lıci, Li Şi, Cai Şi ve Ding Şueşiang, protokol sırasıyla basının karşısına çıktı.

Daimi Komite’ye dört yeni isim seçilirken, üyelerin tamamının Şi’ye yakın isimler olması dikkati çekti.

Genel Sekter Şi Cinping, Merkezi Disiplin Komitesi Lideri Cao Lıci ve ÇKP Merkez Komitesi Birinci Sektereri Vang Huning Daimi Komite’deki yerlerini korurken, Şanghay Parti Sekreteri Li Çiang, Pekin Parti Sekreteri Cai Şi, Guangdong Parti Sekreteri Li Şi ve ÇKP Genel Ofisi Yöneticisi Ding Şueşiang yeni seçilen isimler oldu.

Şi, komite üyelerini takdim için yaptığı konuşmada, geçen on yılın iki “yüzyıl hedefinden” birincisi olan “her istikametiyle ortalama refaha sahip toplum yaratma gayesine ulaşıldığı“, gelecek on yılın “her tarafıyla güçlü çağdaş bir sosyalist toplum yaratmak” olacağını belirtti.

Şi, Çin karakterinde sosyalist çağdaşlaşma ile Çin ulusunun yine canlanma hayalini gerçekleştireceğine inandığını tabir etti.

İktidar piramidinin doruğunda isimler

ÇKP’nin merkezi idaresi, her idare organının yetkilerini kendi seçtiği daha hudutlu sayıdaki temsilciden oluşan bir üst organ aracılığıyla kullandığı ve sonunda iktidarın en dorukta ÇKP Genel Sekreteri’nde cisimleştiği bir piramit yapısını andırıyor.

Tek parti iktidarının olduğu, devlet ile parti idaresinin iç içe geçtiği ve çakıştığı ülkede ÇKP’nin zirve idaresinin nasıl şekilleneceği, devlet ve hükümet organlarının yapılanmasını da direkt etkiliyor.

Daimi Komite’ye seçilen üyeler, ileriki aylarda devlet ve hükümet misyonlarına atanıyor. ÇKP Genel Sekreteri devlet başkanlığına, başka isimler ise başbakanlık, meclis başkanlığı, istişare meclisi başkanlığı, devlet lideri yardımcılığı, başbakan yardımcılığı vazifelerine getiriliyor.

ÇKP Genel Sekreteri ve Devlet Lideri Şi Cinping’in, kongrenin iktidarını üçüncü periyoda taşıyarak Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurucusu Mao Zedong‘dan bu yana parti liderliğini iki periyottan fazla sürdüren birinci başkan oldu.

Şi’nin 2023’ün martında yapılacak Çin Ulusal Halk Kongresi (ÇHUK) toplantısında üçüncü kere devlet başkanlığı seçilerek iktidarını üçüncü periyoda taşıması bekleniyor.

Çin Anayasası’nda 2018’de yapılan değişiklikle devlet liderinin misyon müddetini iki periyotla sınırlayan kural kaldırılmış, böylelikle Şi’nin liderliğini üçüncü periyoda taşımasının önü açılmıştı.

Şi’nin 10 yıllık iktidarı devrinde partinin idare takımlarını şekillendirirken kendisinden sonra gelecek başkana işaret etmeyen tercihlerde bulunması, iktidarını bilinmeyen müddetle sürdürme niyetinin göstergesi olarak yorumlanmıştı.

Şi’nin, yakın gelecekte Genel Sekreter, Devlet Lideri ve Merkezi Askeri Komite Lideri olarak parti, devlet ve ordunun başında olmayı sürdürecek.